De volgorde van bier bij een bierproeverij

De volgorde van bier in de bierproeverij is zeer van belang. Als je dat verkeerd doet, kan het zijn dat je van het ene bier veel meer proeft dan van het andere. Daarnaast kun je bepaalde smaken accentueren (of juist niet) met een verkeerde volgorde. Het is dus handig om daar van tevoren goed over na te denken.

Intensiteit bepaalt de volgorde van de bieren

De volgorde is volledig afhankelijk van de smaakintensiteit daarvan. Om dat wat beter te begrijpen, gaan we in op de factoren in bier die de smaakintensiteit beïnvloeden;

  1. Alcoholpercentage
  2. Kleur (of eigenlijk de gebruikte ingrediënten die tot die kleur komen)
  3. Basissmaken

Ik leg je zo wat uit over deze factoren. Alvast een tip; een goede manier om de volgorde te bepalen is je bieren een cijfer te geven van 1 tot 5 op deze drie eigenschappen. Een score van 1 staat voor laag of licht, en een score van 5 voor hoog of zwaar. Je telt de drie scores op en begint met je laagst en eindigt met je hoogst gescoorde bier.

Mout zorgt voor de suikers in bier, suikers die uiteindelijk omgezet worden in alcohol

Alcoholpercentage

De volgorde van bier in een bierproeverij wordt voornamelijk bepaald door het alcoholpercentage. Die is namelijk een goede indicator voor de intensiteit van bier. Sterker nog, het is wat mij betreft samen met de kleur van het bier de beste indicator. Dat komt omdat alcohol wordt gevormd uit suiker, en suiker wordt gevormd uit mout tijdens het brouwproces. Hoe meer alcohol, hoe meer suiker en dus hoe meer mout. En mout geeft smaak. Heb je dus een hoog alcoholpercentage, kun je er vanuit gaan dat er veel mout is gebruikt. Dat betekent vaak automatisch ook veel smaak.

Basissmaken

De ene basis-smaak is wat intenser, of moeilijker, dan de andere. De volgorde is wat mij betreft zoet, bitter, zuur. Zout en umami komen niet vaak terug in bier, dus die laten we even buiten beschouwing. Zoet is eenvoudig en zacht, met zoet kun je eenvoudig beginnen. Bitter komt daarna, waarbij het belangrijk is je te realiseren dat bitter na zoet altijd bij de eerste slok een iets bitterder gevoel geeft. Je mond moet even inkomen.

Zout komt bijna nooit voor in bier
De Oosterse keuken staat bekend om umami

Zuur is een klasse apart. Met zuur kun je je smaak neutraliseren. Daar zijn trouwens nog meer trucjes voor, maar daarover later meer. Een tip is om zuur altijd na een IPA in de proeverij te doen, zo ergens in het midden. Omdat een IPA vaak erg bitter is, kun je met een (licht) zuur bier de smaak weer neutraliseren. Zo kun je beter van de rest van de bieren genieten.

Kleur

Kleur is ook een goede indicator van de intensiteit van bier, en dus bepalend voor de volgorde van het bier in de bierproeverij. Ga maar na, de meest gedronken bieren zijn lichtgekleurde bieren, want die zijn toegankelijk voor (bijna) iedereen. Bieren waar je echt van moet houden zijn vaak de donkere bieren, zoals stouts, porters en barleywines. Dat komt omdat donkerdere bieren complexere en intensere smaken hebben. Donker bier wordt vaak gekleurd door de gebrande of gecarameliseerde mout die gebruikt is. Dat zijn ook mouten met de meest intense smaken. Denk aan bijvoorbeeld koffie, of van die hele pure chocolade. Dat soort smaken kun je ook in zwarte bieren terugvinden. Lichte bieren worden gemaakt met licht gekleurde mout, die zijn minder intens van smaak en vormen vaak subtiele bierstijlen zoals blond, tripel of witbier. Hoe donkerder, hoe later in de proeverij dus.

Bier is er in veel verschillende kleuren

De volgorde van bier in een bierproeverij

Stel, je organiseert een proeverij met vijf bieren, en je gebruikt mijn manier van beoordelen. Ik pak dan vijf bieren uit de vijf categorieën van een eerder artikel waarbij ik je help de bieren uit te kiezen. Dan zou je op zoiets kunnen uitkomen:

Een voorbeeld van mijn score systeem voor het bepalen van de volgorde van bier in een bierproeverij

Hier zou je volgorde dus worden: blond, ipa/geuze, dubbel, imperial stout. De geuze met de zure smaak doen we na de IPA om de bitters te neutraliseren, dus zo heb je je volgorde. Hij klopt ook nog!

Neutraliseren

Het kan nog extra helpen om tussen de bieren in te neutraliseren. Daar zijn twee goede manieren voor. De eerste is het eten van een ongezouten, smakeloos crackertje. Van die dingen die speciaal gemaakt zijn om juist te proeven wat er óp zit. Optie twee is even de hals van je shirt omhoog trekken en je eigen lichaamsgeur opsnuiven. Ja, dat werkt echt. Daarmee ruik je namelijk even actief, wat je passief de hele dag ruikt. Jezelf dus. Dat is jouw nulpunt!

Goed, nu je een expert ben op de volgorde van bieren in een bierproeverij, kunnen we een belangrijke vraag gaan beantwoorden. Want hoe proef je eigenlijk het beste?